viernes 14 de marzo de 2014, 09:43h
A nosa vella emigrante
non está nada animada. Séntese abatida despois da morte do seu admirado Páez
Vilaró. Hai uns poucos días estivo diante do lugar que ocupaba o histórico
conventillo do "Novo Mundo" aplaudindo o paso de don Carlos que co seu son do
tamboril ía chamando para a gran festa do candombe. Agora mesmo, se non tivese
un compromiso en Tacuarembó con Gardel, estaría en "Casapueblo" lendo un
pequeno texto de despedida para un artista singular que puxo un sol e unha flor
no camiño dos honrados uruguaios que defenden a
identidade da fermosa Banda Oriental.
·
Gardel:
Veo amiga
Diáspora que venís con tristeza en la cara. Supongo es motivada por la muerte
del gran Páez Vilaró. También yo estoy jodido porque se fue sin que pudiese
agradecerle el homenaje que me hizo en la porteña avenida Figueroa Alcorta.
Aquel mural es una maravilla. Me pintó sonriendo y con mi famoso sombrero en el
centro de la pared de un alto edificio. Aquel "funyi" me identifica en todo el
mundo, gracias a las geniales fotos del querido gayego Silva.
·
Diáspora:
Acertaches,
a miña tristeza débese ao falecemento de Páez Vilaró. Acabo de velo nas "Llamadas" e dóeme porque
era unha persoa comprometida coa identidade propia deste Uruguai que eu levo no
corazón. Sei que viaxará docemente enriba dun tamboril e que será recibido con
todos os honores aló enriba. Cando chegue terá o seu mate amargo nun lugar
reservado do "Fogón de Artigas" xunto a Zitarrosa e Julio Sosa. Volvendo aos
nosos asuntos prezado Carlos, quero seguir afondando na túa vida porque cando
falamos en Piriápolis quedei con moitas preguntas no tinteiro. O de Medellín
foi moi duro e non sei se estás recuperado do corte violento da túa carreira.
·
Gardel:
Mirá,
amiga, no es fácil el responderte sobre mi carrera artística. Al principio me
quedé muy caliente después del 24 de junio de 1935. Tenía planes a nivel
personal. Pensaba casarme con Isabel y mudarme al ranchito de Montevideo.
Quería tener un par de botijas. Los imaginaba corriendo felices por el Parque
Rodó. Irían conmigo hasta la "La Mondiola" para escuchar las historias de
cuando el cordial abuelo Soliño se acercaba a la orilla del mar con los hermanos
Collazo. Me duele en el alma el no poder tener una familia. Soy un fracasado
total en la vida familiar. A lo mejor me pasó factura el autoritario proceder
del coronel Escayola
·
Diáspora:
Hai algo
que non chego a entender ben con respecto a que no Uruguai tardasen tanto tempo
en recoñecer o teu berce tacuaremboense. Ata que Erasmo Silva Cabrera publica a
súa pioneira investigación ninguén falaba de Tacuarembó. Certamente, cómpre
clarexar que hai notas túas na prensa con manifestacións inequívocas sobre a
orixe uruguaia. Despois do libro de Erasmo as críticas foron negativas tal coma
se fose unha fantasía dun tolo que inventa unha historia de ficción entre un
coronel e tres irmás aló no norte uruguaio. Case ninguén cría que o teu pai
fose o coronel Escayola.
·
Gardel:
El asunto
tiene fácil explicación. Pensá que cuando Erasmo publica su trabajo ya habían
pasado 30 años de mi despegue frustrado en Medellín. En Buenos Aires los
afanancios tuvieron muchos años a su favor para mentir con insistencia para
tapar el robo de mi herencia. Eran muchos los interesados en chupar de arriba
mediante el lindo ingreso de mis derechos de autor. El cuento francés les daba
guita. Si se descubre el pastel los mangos se van para mi única familia que era
la biológica, los Escayola Oliva. El único chorro garronero no fue Defino
porque necesitó de cómplices para poder armar la joda del testamento ológrafo.
Él, lo que hizo bien, fue el poner por escrito la farsa para utilizar a la
infeliz de doña Berta como una marioneta. Ella se dejó llevar. No podía hacer
otra cosa. Estaba abatida por la muerte de su hijo Charles Romuald que murió en
la guerra de 1914.
·
Diáspora:
A verdade, Carlitos, é que parece unha novela.
Tes que recoñecer que o tal Defino era un lince. Fíxote pasar polo fillo de
dona Berta nacido en Toulouse. Está moi ben pensado! Hai feitos na historia da
humanidade que son curiosos pero no teu caso é algo fondamente maquiavélico.
Rouban o teu patrimonio e tamén a túa identidade. O que pasou faime máis
fanática admiradora túa. Es persoa chea de nobreza que triufaches por enriba de
todas as adversidades. Saír de Tacuarembó para chegar ao máis alto pedestal do
monte Olimpo non está ao alcance de calquera. Cada día cantas mellor e non hai
volta que darlle. Cada ano que pasa vai medrando a túa figura de home solidario
que defende con paixón singular os ideais identitarios riopratenses.
·
Gardel:
Ahora mismo
estamos sentados en el alero de la casa en donde nací. Me vienen al bocho una
serie de imágenes y de recuerdos de la primera infancia. Me acuerdo
perfectamente que allá abajo, cerca del ceibo, me recostaba en el pedregal para
observar los vuelos de los horneros. La feliz yunta iba y venía. Tenían un
objetivo. ¡Pucha que da vueltas la vida! Me reí mucho cuando me bautizaron como
"El Zorzal Criollo" porque lo realmente quería era ser un hornero más del lindo
Valle Edén. ¿Entendés lo que quiero
decir? El exterior era de sonrisas y triunfos. Me aplaudían y me pedían
autógrafos sin saber que dentro cargaba con el dolor de criarme sin padres
viendo como los horneros levantaban el nido de barro. Vos hablás de una novela.
Yo hablo de la realidad pura que bien es sabido supera a cualquier ficción. Mi
ambición no incluía llegar a ningún monte griego, me bastaba con tener un
ranchito y una compañera y unos gurises a los que les pudiese hablar de unos
amigos horneros que conocí por los campos de Tacuarembó.
·
Diáspora:
Vou ler un
breve comentario do director teatral Carlos Maggi que reflicte moi ben, coido eu, cales son os
sinais de identidade dos uruguaios: Es cosa sabida que cada país favorece a
sus habitantes por el sólo hecho de nacerle encima. Nosotros traemos de
nacimiento dos vacas, un mate y Carlos Gardel. Ti meu amigo estás máis
arriba que calquera figura da curta historia uruguaia xa que entras en todos os
fogares para animar aos cidadáns a ser cada día mellores persoas. Tes a vantaxe
sobre don Xosé Artigas ---o ético Patriarca da Banda Oriental--- de que a túa
voz vive en nós. Ademais e por se fora pouco, trátase dunha voz máxica que abre
os nosos corazóns aos sentimentos de irmandade.
·
Gardel:
Bueno...bueno...te
estás pasando un poco. Acepto que cantaba bien y que siempre ayudé a cantidad
de gente que me lo pidió pero de magia nunca supe nada. Uno de los apodos era
"El Mago" pero no me identifica porque yo era el "Guacho". Una buena diferencia
para corroborar el dicho de que las apariencias engañan. A lo mejor fui siempre
una visión que realmente nunca existió. A lo mejor fui un curandero pero
evidentemente sin dotes para la adivinación. Un gil para detectar a los
jodedores que me rodeaban. Hay una frase del físico Albert Einstein que conocí
por medio del amigo Tito Sclavo ---gran persona--- que usó para tranquilizarme
por no haber junado al delincuente de Armando Defino. Si recuerdo bien, es así:
Si quieres entender a una persona, no escuches sus palabras, observa su
comportamiento".
·
Diáspora:
A verdade,
prezado Carlos, é que estás facendo de min unha "gardeliana" máis activa xa que
antes só escoitaba as túas gravacións pero de agora en diante terei que
achegarme polo Vaticano para matear co "tano" Francisco. Vou facerlle a
proposta de que inicie a tramitación do expediente de beatificación de San
Carlos Gardel de Tacuarembó. Estou falando en serio. Non rías, por favor.
Ti ben sabes que non son de ir a misa. A nosa
ferruxenta igrexa católica terá unha boa anovación se nos altares poñen
o teu famoso retrato feito polo galego estradense Silva. Tes méritos de abondo.
Fuches e sigues sendo a alegría de persoas que comungan coa honradez dun
emigrante espallador de sorrisos soliarios polo mundo adiante.
MANUEL
SUÁREZ SUÁREZ